POMIAR TEMPERATURY ZIARNA
Temperatura ziarna w silosie jest jednym z najważniejszych parametrów mówiących o jego kondycji. Wzrost temperatury świadczy o znacznej intensywności procesów biologicznych spowodowanych zazwyczaj zbyt dużą wilgotnością ziarna. Pomiaru temperatury należy dokonywać za pomocą termometru elektronicznego STW-100 produkcji BIN (rysunek) wraz z wielopunktową sondą do pomiaru w całej objętości silosa. Termometr STW-100 zbudowany jest z dwóch podstawowych zespołów: czytnika temperatury i sondy pomiarowej. Niezależnie od rodzaju i ilości sond pomiarowych, do ich obsługi zawsze wystarczy jeden czytnik. Czytnik to urządzenie posiadające wyświetlacz, na którym użytkownik odczytuje wartość temperatury na poszczególnych czujnikach. Sonda zbudowana jest z czujników temperatury rozmieszczonych na jej długości co 1m. Wszystkie czujniki są połączone za pomocą przewodu elektrycznego, który jest wyprowadzony poza silos i zakończony wtyczką przyłączeniową służącą do podłączenia czytnika.
Magazynowanie ziarna
Ziarno zgromadzone w silosie można poddawać długookresowemu przechowaniu bez utraty jakości pod warunkiem przestrzegania następujących zasad:
• ziarno nie może być zanieczyszczone
• powinno mieć właściwą wilgotność
• użytkownik powinien regularnie kontrolować temperaturę składowanego ziarna
• w przypadku porażenia ziarna szkodnikami należy przeprowadzić zabiegi fumigacyjne
• zawsze pamiętać o zabezpieczeniu silosu przed przedostawaniem się do niego wody opadowej
• w przypadku zawilgocenia ziarna natychmiast usunąć je z silosu i poddać suszeniu.
Ziarno magazynowane w silosie należy kontrolować przynajmniej raz w tygodniu.
AKTYWNA WENTYLACJA
Silosy typu KONSIL60 mogą być wyposażone w system aktywnej wentylacji, umożliwiający przepływ powietrza przez zgromadzone w silosie ziarno. Podstawowym elementem tego systemu są cztery perforowane kanały napowietrzające, zamontowane wewnątrz silosu, w jego lejowym dnie. Kanały napowietrzające wyposażono w króćce umożliwiające ich połączenie za pomocą przewodów elastycznych. Do jednego z króćców, poprzez przewód elastyczny z przyłączem, można zamontować wentylator. Zastosowanie wentylatora umożliwia wymuszenie przepływu dużych ilości powietrza przez perforowane kanały i zgromadzony w silosie materiał.
Uwaga! Niezastosowanie się do zasad przechowania ziarna może doprowadzić do znacznego pogorszenia jego jakości lub zniszczenia całej zawartości silosu. Następstwem tego może być wiele sytuacji mających wpływ na bezpieczeństwo silosu i jego obsługi.
Największym zagrożeniem jest tzw. zbrylenie ziarna. Sytuacja taka może skutkować:
• całkowitym uniemożliwieniem rozładunku silosu
• zniszczeniem silosu na skutek „tąpnięcia” zbrylonej masy po częściowym opróżnieniu silosu
• powstaniem pustych jam wewnątrz masy ziarna w czasie opróżniania.
Ziarno zbóż, kukurydzy oraz nasiona roślin oleistych są składowane w silosach prawie zawsze z pewną zawartością zanieczyszczeń, szkodników oraz mikroorganizmów, przez co stanowią bardzo trudny materiał do przechowywania. Ich parametry fizyczne i biologiczne mogą się zmieniać w dość szerokim zakresie i w różnych okresach przechowywania. Podstawowe parametry decydujące o stanie materiału przechowywanego, a także stosunkowo proste do kontroli w warunkach magazynowania to temperatura składowanego materiału oraz jego wilgotność. Temperatura i wilgotność mają decydujący wpływ na długość okresu, przez jaki można przechowywać (bezpiecznie) ziarno czy nasiona, co przedstawiają wykres i tabela.
Silosy typu KONSIL 60 nie mają ograniczeń konstrukcyjnych co do temperatury i wilgotności materiałów w nich składowanych w określonych zakresach. Należy jednak rygorystycznie przestrzegać dopuszczalnych okresów bezpiecznego przechowywania, ze względu na możliwość pogorszenia jakości materiału, co może prowadzić do tzw. zbrylenia ziarna, nasion, a w konsekwencji do uniemożliwienia rozładunku lub załadunku silosu, powstawania wolnych przestrzeni w materiale itp. Następstwem zbrylenia lub powstania przestrzeni wolnych, tzw. jam, w materiale składowanym może być całkowita deformacja silosu równoznaczna z jego nieodwracalnym uszkodzeniem i dyskwalifikująca obiekt do dalszej pracy.
Dla przykładu: na podstawie wykresu widać, że ziarno zbóż o temperaturze 5º C i wilgotności ok. 14 proc. można bezpiecznie przechowywać ok. 2,5 roku natomiast ziarno zbóż o temperaturze 15º C i wilgotności ok. 16 proc. już tylko ok. 3 miesiące.
Niemniej ważne niż doprowadzenie materiału składowanego do odpowiedniej temperatury i wilgotności, jest utrzymanie tych parametrów podczas całego okresu przechowywania. Jeżeli temperatura lub wilgotność wzrosną, to należy:
• odpowiednio skrócić okres przechowywania
• jeżeli istnieją możliwości techniczne, użyć urządzeń rozładowczo-załadowczych do tzw. przesypywania ziarna w obiegu zamkniętym, czyli prowadzić rozładunek silosu bezpośrednio do jego urządzeń załadowczych (jednoczesny rozładunek i załadunek tego samego silosu)
• rozładować silos i wysuszyć ziarno za pomocą suszarni do pracy ciągłej, porcjowej itp.
Powyższe przykłady to najczęściej stosowane sposoby doprowadzenia materiału składowanego do odpowiednich parametrów przechowywania.
Ziarno magazynowane w silosie należy okresowo kontrolować poprzez pobranie próbek i poddanie ich badaniu wilgotności. W razie konieczności i możliwości należy badać również inne parametry istotne ze względu na warunki przechowywania w silosie. Częstotliwość pobierania próbek należy uzależnić od kondycji przechowywanego materiału. Obok wilgotności, istotnym parametrem jest temperatura ziarna – pomiaru można dokonać np.za pomocą termometru STW-100
